‘Het begon allemaal met de vlieger van Finn. Die kwam vast te zitten in een boom. Hij trok eraan en slingerde wat maar de vlieger liet niet los.’
Hoe haal je iets wat vast zit in een boom er weer uit zonder in de boom te moeten klimmen? Iedereen kent het antwoord: door er met iets anders naar te gooien. Dat is precies wat Finn in Vast van Oliver Jeffers ook doet: hij gooit zijn lievelingsschoen naar de vlieger om die los te krijgen. Maar het zit Finn niet mee: ook de schoen komt vast te zitten. Het vervolg laat zich raden: ook de tweede schoen wordt richting boom gegooid, en ook de tweede schoen komt vast te zitten. Geen nood, de poes is zo de boom in geslingerd… en ook zij komt vast te zitten.
Hoewel het uitgangspunt van dit prentenboek erg realistisch en herkenbaar is, neemt het verhaal al snel een absurde wending. Want in dit heerlijke stapelverhaal blijft het niet bij de schoenen en de poes, natuurlijk. Want Finn blijkt bijzonder vindingrijk, als het erop aankomt zijn vlieger uit de boom te halen. Een ladder, een blik verf, de fiets van een vriendje, vervolgens ‘de gootsteen om de fiets los te krijgen’, ‘hun voordeur om de gootsteen los te krijgen’, ‘de auto om hun voordeur los te krijgen’…
Dat de voorwerpen steeds groter en zwaarder worden, deert Finn, nochtans afgebeeld als een spriet van een jongen, met beentjes zo dun als één potloodlijn, niet. Een stoomboot, een huis, een vuurtoren: hij zwiert ze met het grootste gemak de boom in. Het blijft niet bij voorwerpen en gebouwen: ook dieren en zelfs mensen moeten eraan geloven. Een orang-oetan, een walvis, een melkboer, en zelfs een voltallig brandweerkorps.
De boom raakt overvol, maar ondertussen beseft ook Finn dat hij in de problemen zit. Want de ladder ‘was van de uren en moest ZEKER WETEN teruggebracht worden voordat iemand doorhad dat-ie weg was’, en de melkboer en de brandweerlui hebben heus nog wel wat anders te doen… Gelukkig vindt Finn uiteindelijk een échte oplossing, en lukt het hem de vlieger uit de boom te halen.
‘Finn was dolblij. Hij was zijn vlieger helemaal vergeten, ging er meteen mee spelen en genoot van de rest van zijn dag.’
Op de volgende, nachtpaarse prent ligt Finn uitgeteld in bed. Net voor hij in slaap valt, bekruipt hem het gevoel dat hij iets vergeten is. Door het raam is in het maanlicht een boom met een heel bijzondere vorm te zien… Op de laatste pagina trakteert Oliver Jeffers de lezers op een open einde. De boom mag dan overvol zitten, een van de brandweerlieden kondigt aan dat hij ‘een geweldig idee’ heeft…
Het verhaal drijft op de kracht van de herhaling, de opeenvolging van elementen, die steeds absurder en inventiever worden en zo bij de lezer/kijker steeds grotere verwachtingen creëren.
De humor schuilt niet alleen in de hilarische opeenstapeling van in de boom gegooide voorwerpen, dieren en mensen. De vrolijke en kleurrijke illustraties bevatten tal van geestige details, en vooral de prenten van de overvolle boom zijn heel grappig. Ook de summiere, droge tekst zit vol humor:
‘Katten zitten zo vaak vast in bomen, maar dit begon BELACHELIJK te worden.’
‘… een nieuwsgierige walvis, op het VERKEERDE MOMENT op de VERKEERDE PLAATS, om de vuurtoren los te krijgen…’
Vast is een meesterlijk en hilarisch prentenboek, dat een origineel verhaal vertelt in sobere zinnen, absurde overdrijvingen en prenten vol visuele humor.
Oliver Jeffers: Vast, Uitgeverij De Fontein, Utrecht, 2021.
Vertaald door Mirjam Hoekstra.
ISBN 9789026156472.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.
In dit filmpje leest Oliver Jeffers voor uit dit boek.
Hou je van de schrijf- en tekenstijl van Oliver Jeffers? Lees dan ook De ongeloolijk bijzondere boekeneter, Samen hier of Samen gaan bouwen.